Yurt Dışından Getirilen Sanatçılar İçin Yurt İçine Düzenlenen Faturaların Vergisel Durumu 

 Soru: Yurt dışından getirilen sanatçılar için yurt içine düzenlenen faturaların vergi kanunları karşısındaki durumu nedir?

Cevap: I- GELİR VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN

            193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 6 ncı maddesinde, Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerin sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratları üzerinden vergilendirileceği hüküm altına alınmış olup 7 nci maddesinde, dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edilme şartları, serbest meslek kazançlarında, serbest meslek faaliyetlerinin Türkiye'de icra edilmesi veya Türkiye'de değerlendirilmesine bağlanmıştır.

            Aynı Kanunun 65 inci maddesinin birinci fıkrasında, serbest meslek faaliyetlerinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu; ikinci fıkrasında, serbest meslek faaliyetinin sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması olduğu; 66 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, konser veren sanatçıların serbest meslek erbabı olduğu; 67 nci maddesinde, müşteri veya müvekkilinden, serbest meslek faaliyeti ile ilgili olmak üzere para ve ayın şeklinde alınan gider karşılıklarının kazanca ilave edileceği; 94 üncü maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde de, maddenin birinci fıkrasında sayılanların yaptıkları serbest meslek ödemelerinden tevkifat yapacağı hükme bağlanmıştır. Tevkifat oranı 2009/14592 sayılı Bakanlar kurulu kararı ile 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerde %17, diğerlerinde % 20 olarak belirlenmiştir.

            Yukarıda yaptığımız açıklamaları tek bir cümleyle özetleyecek olursak, konser vermek üzere yurt dışından getirilen yabancı sanatçılara veya bunlar adına yapılacak ödemeler (konaklama, ulaşım, yemek gibi masraflar dahil) serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecek ve nakden veya hesaben yapılan ödemelerden çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarında aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece Gelir Vergisi Kanununun 94/1-b maddesine istinaden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.

             II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

              3065 sayılı KDV Kanunu'nun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/2 maddesinde her türlü mal ve hizmet ithalatının,  1/3-c  maddesinde de profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların  katıldığı sportif faaliyetler maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi, gösterilmesinin KDV ye tabi olduğu,

            4 üncü maddesinde, hizmetin teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu ve bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,

            6/b maddesinde, işlemlerin Türkiye'de yapılmasının hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade ettiği

            hükme bağlanmıştır.

            Yine, Kanunun 9 uncu maddesinde, gerekli görülen hallerde vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma konusunda Bakanlığa yetki verilmiştir.

            29/1 inci maddesinde de, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV nin ve ithal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen KDV nin indirilebileceği hükmüne yer verilmiştir.

             Konu ile ilgili olarak yayımlanan 15 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin C. Yurt Dışından Sağlanan Hizmetler başlıklı bölümünde;

            "KDV Kanununun 1 inci maddesine göre işlemler Türkiye'de yapıldıkları takdirde vergiye tabi tutulabilecektir. Aynı Kanunun 6/b maddesine göre, Türkiye'de yapılan, değerlendirilen veya faydalanılan hizmetler Türkiye'de ifa edilmiş sayılacaktır. Yurt dışında firmalara yaptırılan hizmetlerden bu kapsama girenlerin vergiye tabi olacağı açıktır. Bu gibi hizmet ifalarında mükellef esas olarak yurt dışındaki firma olmakla birlikte firmanın Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmaması halinde vergi, sözü edilen Kanunun 9'ncu maddesi gereğince hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir." denilmektedir.

            Buna göre; yurt dışından gelen yabancı sanatçıların verdikleri hizmetten Türkiye'de yararlanıldığından sanatçılara ödenen bedel üzerinden sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanması gerekmekte olup, hesaplanan bu verginin 2 no.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmesi ve aynı dönemde 1 no.lu KDV beyannamesi ile de indirim konusu yapılması gerekmektedir.

             Ayrıca, bu hizmetler ile ilgili olarak yurtiçinden satın alınan ve şirket adına fatura edilen konaklama, ulaşım, yemek vb. hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan KDV tutarlarının tevkifata tabi tutulmasına gerek bulunmamakta olup, söz konusu alımlar nedeniyle yüklenilen KDV lerin genel hükümlere göre indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com