Erdinç ÇELİKKAN / ANKARA

İNTERNET üzerinden uyuşturucu ve zayıflama kapsülü gibi ürünlerin “drop shipping” yöntemiyle hediye adı altında vergisiz pazarlandığını tespit eden Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, sanal alışveriş sitelerini yakın takibe aldı. Sanal alışveriş sitelerinden “Gittigidiyor.com”un üst düzey yöneticilerinin ifadesi alınırken, sanal ticaret mevzuatında değişikliğe gidilmesi için çalışma başlatıldı.

Örtülü yöntemle kaçakçılık
Son zamanlarda teknolojik gelişmeler nedeniyle elektronik ticaret yoluyla yapılan kaçakçılıkta da büyük artış yaşandı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na yapılan ihbarlar sonucunda mevzuattaki hükümlerin istismar edildiği ortaya çıktı. Bunun üzerine Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, konunun araştırılması için talimat verdi. Yapılan takip sonucunda aralarında “gittigidiyor.com” ve “sahibinden.com” gibi internet sitelerinin de bulunduğu sanal pazarlarda örtülü yöntemlerle kaçakçılık yapıldığı tespit edildi. Bakanlık ayrıca e-ticaret yoluyla bilim adamlarına ve özel koleksiyonerlere yönelik ticareti yasak olan endemik bitki ve hayvan türlerinin satıldığını belirledi. Araştırmalarda kaçakçılık yapan kişilerin başkasının isim ve kimlik bilgilerini kullanarak malın alıcısı ve satıcısı olarak görünmediği de tespit edildi. Aynı kişi ismi üzerinden birçok kişinin de alım satım yaptığı ortaya çıktı.

‘Hediye’ adı altında vurgun
Usulsüz ticaret yapanların eşyaların sevkiyatını ‘drop shipping’ olarak adlandırılan yöntemle yurtdışından Türkiye’ye düşük kıymet beyan ederek veya hediye olarak bildirim yapılarak gerçekleştirildiği belirlenirken, eşya gönderimlerinde kargo firmaları da mercek altına alındı. Bakanlık yetkilileri sadece parasal hareketlerde ortaya çıkan bu kişiler için ticaret politikası düzenlemeleri nedeniyle de herhangi bir işlem yapılamadığına dikkat çekti.

Kaçakçılık yapmış olabilir
İnternet üzerinden yapılan kaçak ticaret için de Gümrük Bakanlığı “E-Ticaret Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı Taslağı”nı hazırladı. Eylem Planı 7 Mart’ta onaylanarak, ilgili kurumlara gönderildi. ‘Drop shipping’ yöntemiyle yapılan satışların Posta Gümrük Müdürlüklerince yurt dışı gönderici firma bilgilerinin ve alıcı bilgilerinin kaydının tutulması ile gerekmesi halinde Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu gibi bir mevzuatta buna ilişkin özel bir düzenleme yapılmasının uygun olabileceğine karar verildi. Bununla birlikte posta idaresinin ve hızlı kargo firmalarının verilerine bakanlığın da erişim imkanı sağlanması için çalışma başlatıldı. Yetkililer, “e-ticaretin teknolojik altyapısıyla alışveriş işlemlerinin ve sistemlerinin zenginliği, kaçakçılıkla uğraşanlara faaliyetini gizleyebilme imkanı vermektedir” dedi.

Drop shipping nedir

DROP shipping, internet üzerinden satışı yapılan ürünlerin doğrudan tedarikçi tarafından müşterilere ulaştırıldığı yeni nesil ticaret biçimi. Drop shipping sisteminde tedarik riski yok. Ödeme yapılınca ürün siparişi verilebiliyor. Drop shipping yöntemini uygulayan firma, ürünlerin tedarik edilmesi, paketlenmesi ve kargolanması süreciyle ilgileniyor.

Biz ticarette taraf değiliz

Gittigidiyor Genel Müdürü Cenk Algın’ın konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunlar söyledi: “GittiGidiyor.com, Yer Sağlayıcı konumuna referansla, satışa arz edilen bir ürünün ‘Kullanıcı Sözleşmesi’nde yer alan kurallara veya yürürlükteki herhangi bir mevzuata aykırı olup olmadığını, tek taraflı olarak tespit etmekle mükellef değildir. Gerek Kullanıcı Sözleşmesi, gerekse ilgili mevzuatta düzenlendiği şekliyle, Satıcı, sitede satışa arz ettiği bir ürünün tüm hukuki sorumluğunun kendisine ait olduğunu; GittiGidiyor.com’un, sözkonusu ürünün alım-satım sürecine, ticari anlamda taraf olmadığını ve yine sözkonusu ürünün alım-satım sürecine istinaden, hiçbir sıfat altında, Satıcı’yla doğrudan veya dolaylı bir ilişki içinde olmadığını, beyan, kabul ve taahhüt eder. Bazı ürünlerin satışa arzı, ilgili mevzuatlarda öngörüldüğü şekliyle, tarafımızca da yasaklanmıştır.”

Bir beraat, bir takipsizlik çıktı yeni davalar açıldı

E-Bay ve Gittigidiyor.com aleyhine Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüklerinin hazırladığı fezlekeler Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa muhalefetten dolayı Cumhuriyet Başsavcılıkları nezdinde yürütülen soruşturmalar devam ediyor. Bu soruşturmalar devam ederken Gittigidiyor.com aleyhine Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa muhalefetten de bazı savcılıklar tarafından davalar da açıldı. Soruşturmalar neticesinde dosyaların birinde Gittigidiyor.com yetkilileri hakkında beraat kararı verilirken, diğerinde takipsizlik kararı çıkmıştı. 

 kaynak: Hürriyet Gazetesi