Kaynak | Ekonomi Bakanlığı | Sayı | 2014/21 |
Yayım Tarihi | 10/12/2013 | Yürürlüğe Giriş Tarihi | 10/12/2013 |
Özet | Resmi Gazete Sayısı | 0 |
2014/21 sayılı Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliğ Taslağı
Bazı Tarım Ürünlerinin İhracatında Ve İthalatında Ticari Kalite Denetimi Tebliği Taslağı
Ekonomi Bakanlığından:
BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN İHRACATINDA VE
İTHALATINDA TİCARİ KALİTE DENETİMİ TEBLİĞİ
(Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2013/21)
Amaç
Kapsam
(2) Bu Tebliğ gıda güvenliği kontrollerini kapsamaz.
Dayanak
Tanımlar
a) Akreditasyon: Laboratuvar, belgelendirme ve muayene kuruluşları da dahil olmak üzere, bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun ISO/IEC 17011'e göre faaliyet gösteren bir ulusal akreditasyon kurumunca, ilgili akreditasyon standardına göre değerlendirilmesi ve yeterliliğinin onaylanmasını,
b) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,
c) Bakanlık Laboratuvarı: Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine bağlı laboratuvarları,
ç) Bölge Müdürlüğü: Bakanlığın Bölge Müdürlüklerini,
d) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün güvenliği ve teknik düzenlemeler mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk analizi esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
e) Döner Sermaye İşletmesi: Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğünü,
f) Fiili denetim: Fiziki muayene ve/veya laboratuvar analizini,
g) Firma: Bu Tebliğ kapsamındaki faaliyetlere konu olan, kamu kurumları dâhil, tüm gerçek ve tüzel kişiler ile bunların temsilcilerini,
ğ) Genel Müdür: Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürünü,
h) Genel Müdürlük: Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünü,
ı) Grup Başkanlığı: Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine bağlı Ürün Denetmenleri Grup Başkanlıklarını,
i) Kapsam dışı: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu olarak ek-1 ve ek-2’de belirtilmekle birlikte söz konusu eklerde yer alan teknik düzenlemeler kapsamına girmeyen ürünleri,
j) TAREKS referans numarası: TAREKS üzerinden yapılan başvuru sonucunda, ürünün ithal ya da ihraç edilebileceğine dair sistem tarafından oluşturulan numarayı,
k) Teknik düzenleme: Ticari kalite denetimine tabi ürünlerin uygun olması gereken ve ek-1 ile ek-2'de yer alan düzenlemeleri,
l) Ticari kalite denetimi: İhracat ve ithalata konu ürünlerin ilgili teknik düzenlemelere uygunluğunun risk analizine göre seçici ve yeterli düzeyde olacak biçimde yapılan denetimini,
m) Ürün Denetmeni: İhracatta ve ithalatta ticari kalite denetimlerini yürütme yetkisini haiz, denetime konu ürünlerin ilgili teknik düzenlemelerine ilişkin bilgiye sahip denetmen ve denetmen yardımcılarından oluşan personeli,
n) Yetkilendirilmiş laboratuvar: Genel Müdürlük tarafından, ürünün ilgili teknik düzenlemesinde öngörülen fiziksel ve kimyasal analizleri yapmak üzere yetkilendirilen Bakanlık laboratuvarları dışındaki kamu veya özel sektör laboratuvarlarını,
ifade eder.
Firma veri tabanı
(2) Veri tabanında kayıtlı tüm bilgiler ticari kalite denetimleri ile ilgili işlemlerde değerlendirilir.
(3) Firmalar veri tabanının oluşturulması ve güncellenmesi amacıyla gerekli tüm bilgileri Bakanlığa sağlamakla yükümlüdür.
Firma tanımlaması
(2) Ticari kalite denetimlerine ilişkin başvuru, denetim ve bildirimlere ilişkin işlemler TAREKS üzerinden yapılır.
Ticari kalite denetimleri
(2) Ticari kalite denetimleri, ürünlerin ilgili teknik düzenlemelere uygunluğunun tespiti amacıyla, risk analizine göre seçici ve yeterli düzeyde olacak biçimde yapılabilir.
(3) Risk analizi için;
a) Ticari kalite denetimine tâbi ürünlerin risk analizi esaslı olarak hangi sıklıkta denetime tâbi tutulacağının belirlenmesi amacıyla, bu ürünleri ihraç eden firmaların ilgili mevzuat uyarınca Bakanlık tarafından belirlenen sınıfları,
b) Ürünün niteliği, üretim dönemi, fiyatı, hava koşulları, işleme ve paketleme işlemleri, saklama koşulları, taşıma aracı ve ticareti yapılan partinin miktarı, ihraç, ithal veya menşe ülkesi,
c) Firmanın büyüklüğü ve ticaretteki payı, üretim yelpazesi, saklama, paketleme, işleme gibi üretim tesisinin altyapısı ve taşıma koşulları,
ç) Önceki denetimlerden elde edilen uygunsuzluklar (geri çevirme ve ret işlemleri, geri gelen ürün bildirimleri ve benzeri), diğer Bakanlıklardan alınan bilgiler, yurtdışından alınan geri bildirimler, denetimin yapıldığı yerin özellikleri ve firma tarafından beyan edilen bilgiler,
d) Ürünün uygunsuzluğunu gösterebilecek diğer tüm bilgiler,
kullanılabilir.
Özel ve zorunlu durumlar
(2) Ülke ekonomisinin ve ihtiyaçlarının gerektirdiği özel ve zorunlu durumları inceleyerek, ilgili teknik düzenlemelere uygun olmayan ürünlerin ithalatına izin vermeye Genel Müdürlük yetkilidir.
(3) Birinci fıkra kapsamında ihraç edilen ürünlerin geri gelmesi durumunda, aynı firma tarafından ilgili takvim yılı içerisinde yeni izin başvurusu yapılamaz.
Risk Komisyonu
(2) Komisyon, dörder aylık dönemler itibariyle yılda 3 kez olağan toplanarak risk kurallarını gözden geçirir ve gerekli değişiklikleri yapar. Komisyon ihtiyaç duyulan durumlarda Genel Müdürlüğün çağrısı üzerine ayrıca toplanabilir.
(3) Komisyon kararları gizli ve üyelerin imzalarını içerecek şekilde yazılı olarak saklanır.
İhracatta parti numarası
(3) TAREKS referans numarası ile bu numaranın temsil ettiği ihracata konu ürün arasında gerekli bağlantıyı sağlamak için, parti numarası ve ilgili diğer mevzuat uyarınca öngörülen diğer resmî işaretler ambalajın üzerinde yer almalıdır.
(4) Ambalajları üzerinde gereken parti numarası ve diğer resmî işaretleme bilgileri bulunmayan ürünler ihraç edilemez.
(5) Denetim sonrasında kapatılmış ambalajların sonradan açılmaları veya üzerlerindeki resmî işaretlerin değiştirilmesi, ancak Ürün Denetmeninin gözetiminde yapılabilir.
Denetim başvurusu
Fiili denetim
(2) Fiili denetim duyusal inceleme, tartma veya ölçme yoluyla muayene ve gerektiğinde fiziksel ve kimyasal analizler yapmak veya yaptırmak suretiyle yerine getirilir.
(3) Denetimlerde firma hazır bulunur. Ürün Denetmenleri, ürünleri denetime konu olan firmaya, istek üzerine, kimlik kartlarını gösterir. Firma, denetim hizmetlerinin en iyi şekilde yerine getirilebilmesi için görevlilere gerekli kolaylığı göstermekle ve istenen tüm bilgi ve belgeleri sunmakla yükümlüdür.
(4) Denetimler, denetlemeye elverişli yere en yakın Grup Başkanlığına TAREKS üzerinden yapılan başvuru üzerine gerçekleştirilir.
Numune alımı
(3) Numune alımı sonrasında, firmanın Grup Başkanlığında kalan numuneyi geri alma hakkı olduğu ve söz konusu numuneyi geri alabileceği süre Ürün Denetmenlerince firmaya bildirilir.
(5) Geri alınmayan numuneler, geliri Döner Sermaye İşletmesi hesabına kaydedilmek üzere Bölge Müdürlüklerince kurulacak Numune Satış Komisyonu tarafından satışa çıkarılır.Satılamayacak kadar bozuk veya az miktarda olan numuneler ile bekleme süresi sonundan itibaren 2 ay içerisinde satılamayan numuneler usulüne uygun olarak imha edilir.
(6) İthalatta ve geri gelen üründe numune alımı sonrasında 3 nüsha tutanak düzenlenir. Düzenlenen tutanakların bir nüshası firmaya, bir nüshası ilgili gümrük idaresine iletilir.
Laboratuvar analizi
(3) Analizin yetkilendirilmiş laboratuvarlarda yapılması halinde, laboratuvar tarafından düzenlenen analiz raporunda, analizin 13 üncü maddenin ikinci fıkrasına uygun olarak mühürlenmiş ve numune kartında bilgileri yer alan numuneler için geçerli olduğu yazılı olarak belirtilir ve söz konusu analiz raporu denetimlerde dikkate alınmak üzere firma tarafından TAREKS’e elektronik ortamda yüklenir.
Laboratuvarların yetkilendirilmesi
(2) Yetkilendirilmek için başvuran özel sektör laboratuvarlarının ISO 17025 akreditasyon belgesine sahip olması gerekir.
(3) Yetkilendirilme başvurusu yapan özel sektör laboratuvarı, akreditasyon belgesiyle birlikte ek-5'te yer alan Laboratuvar Yetkilendirme Başvuru Formu’nu ilgili Bölge Müdürlüğüne iletir. Bölge Müdürlüğü ve/veya Genel Müdürlük tarafından gerekli görülmesi halinde ek bilgi ve belge talep edilebilir.
(4) Bölge Müdürlüğü, Laboratuvar Yetkilendirme Başvuru Formu’nda belirtilen analizlerin, aynı form ekinde sunulan akreditasyon belgesi kapsamıyla uyuştuğunu tespit etmek üzere belge üzerinde ve gerekli görülmesi halinde yerinde inceleme yapar. Bölge Müdürlüğü, inceleme sonuçlarını 15 iş günü içerisinde olumlu veya olumsuz görüşle Genel Müdürlüğe iletir.
(5) Genel Müdürlük, ilgili Bölge Müdürlüğünden olumlu görüş alan yetkilendirme başvurularını, sektörün ihtiyaçları ve birinci fıkrada belirtilen diğer hususları göz önünde bulundurarak sonuçlandırır. Olumlu sonuçlandırılan başvurulara ilişkin, yetkilendirme başvurusunda bulunan laboratuvara ve Bölge Müdürlüklerine bilgi verilir. Yetkilendirilen laboratuvarlara ilişkin bilgiler, Ekonomi Bakanlığı internet sitesinde yayımlanır.
(6) Yetkilendirilmiş özel sektör laboratuvarları, onay verilen analiz kapsamlarını açıkça gösteren bir listeyi internet sitelerinde yayımlarlar.
(7) Yetkilendirilmiş özel sektör laboratuvarları, onaylanan analiz kapsamlarının, yetkilendirmeye esas teşkil eden akreditasyon belgesi kapsamından çıkması halinde, durumu vakit geçirmeksizin ilgili Bölge Müdürlüğüne yazılı olarak bildirir ve internet sitelerinde yetki kapsamlarını gösteren listede gerekli güncellemeleri yapar.
(8) Yetkilendirilmiş laboratuvarlar gerekli durumda denetlenebilir. Tebliğde belirtilen şartları yerine getirmeyen veya yapılan denetimlerde yetersiz oldukları tespit edilen yetkilendirilmiş laboratuvarların yetkileri Genel Müdürlükçe iptal edilir ve keyfiyet Bölge Müdürlüklerine ve ilgili laboratuvara bildirilir.
(9) 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 nci fıkralarda belirtilen hükümler, yetkilendirme başvurusunda bulunan kamu laboratuvarları için uygulanmaz.
İhracatta denetim
(2) Üretim yerinden ihracat merkezlerine gelen ürünlerin, denetim yapmaya elverişli ve olumsuz dış etkenlerden etkilenmeyecek bir depoya indirilmiş ve uygun olarak işlenip, etiket ve işaretlemelerinin yapılmış olması halinde denetimi gerçekleştirilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ürünün ilgili teknik düzenlemelere uygun olduğunun belirlenmesi durumunda, TAREKS referans numarası oluşturulur.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime tâbi tutulmasına gerek görülmeyen ürünlerin ihraç edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(5) Aşağıdaki durumlarda, Bakanlık tarafından belirlenen ve aşağıda yer alan 15 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ihracatçı tarafından kaydedilir:
a) İlgili merci tarafından tevsik edilmek kaydıyla, müteahhitler tarafından yurt dışında alınan inşaat, tesisat ve montaj projeleri kapsamında işçilerin ihtiyacı olan ürünler için 207001333675505,
b) Hariçte İşleme Rejimi ve Bedelsiz İhracat kapsamı ürünler için 203015212341605,
c) Kapsam dışı ürünler için 169030806152217.
(6) Beşinci fıkra kapsamında ihraç edilmek istenen ürünlerin ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 11 inci madde çerçevesinde denetim başvurusu yapılır.
İhraç partisinin geri çevrilmesi
İthalatta denetim
(2) TAREKS üzerinden gerçekleştirilen başvuru sonrasında, ek-6 Başvuru Formu ve eki belgeler firma adına yetkilendirilen kullanıcı tarafından başvuru tarihini takip eden en geç 1 iş günü içinde TAREKS’e elektronik ortamda yüklenir ya da firma tarafından ilgili Grup Başkanlığına sunulur. Firmanın önceden yazılı bildirimde bulunması durumunda, Grup Başkanlığınca ilave süre verilebilir.
(3) Firmaya tanınan süre içerisinde istenilen belgelerin TAREKS’e elektronik ortamda yüklenmemesi ya da Grup Başkanlığına iletilmemesi durumunda, denetim başvurusu iptal edilir.
(4) İthalat denetimine, TAREKS'te belirlenen denetim tarihi ve saatinden itibaren en geç 24 saat içerisinde ilgili gümrük idaresinde başlanır.
(5) Fiili denetim sonucunda ürünlerin ilgili teknik düzenlemelere uygun olduğunun belirlenmesi durumunda TAREKS referans numarası oluşturulur.
(6) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılacak ithalatının fiili denetiminde, ürünün Dahilde İşleme İzin Belgesinde belirtilen vasıfları esas alınır.
(7) İhraç edildikten sonra geri gelen ürünün ihraç edilen ürün ile aynı olduğunun tespiti yeterlidir. Söz konusu tespit için, fiziksel ve/veya kimyasal analiz gerektiren ürünlerden, ilgili teknik düzenlemelerde belirtilen miktarda numune alınır.
(8) Risk analizi sonucunda fiili denetime tâbi tutulmasına gerek görülmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(9) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin ithalatında, 835170740556041 olarak belirlenen 15 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 11 inci madde çerçevesinde denetim başvurusu yapılır.
İthal ürünün reddedilmesi
Etiket ve işaretleme
(3) İthalata konu ürünler için parti numarası ve Türk standardı numarası aranmaz.
İkinci denetim
Denetim sonucuna itiraz
(2) İtiraz başvurusu, üründen alınan şahit numune ve varsa laboratuvar raporuyla birlikte en geç 1 iş günü içinde Grup Başkanlığınca Bölge Müdürlüğüne iletilir.
Bilirkişi Heyeti
(2) Bölge Müdürlüğünce gerekli görülmesi halinde, itiraza konu ürünün ihracatını yapan İhracatçı Birlikleri üyesi bir ihracatçı Bilirkişi Heyetine çağırılabilir.
(3) Başkan veya üyelerden biri, denetimin sonucuna itiraz eden firmanın üst soy veya alt soy hısımlarından, karı veya kocasından, dördüncü dereceye kadar civar veya sıhrî hısımlarından olduğu veya ortağı veya beraber iş gördüğü kişi veya memur ve hizmetlisi bulunduğu takdirde, Heyete katılamaz ve yeni üye seçilir.
(4) İtiraz konusu ürünün denetimini yapan görevliler Heyette yer alamaz.
İtirazın değerlendirilmesi
(2) İtiraz konusu ürünlerden fiziksel ve/veya kimyasal analiz gerektirenler için, Bakanlık laboratuvarları ya da yetkilendirilmiş laboratuvarlarda ikinci bir analiz yapılır. Söz konusu analiz, varsa Grup Başkanlığında bulunan şahit numune, Grup Başkanlığında şahit numune bulunmaması halinde ilk analizi yapan laboratuvardaki şahit numune kullanılarak yapılmalıdır.
(3) İkinci analizin neticesi nihai karar olarak kabul edilir ve Bilirkişi Heyeti raporunda bu analizin sonucu dikkate alınır.
(4) Heyet raporu, denetim sonucunu doğrularsa ürün geri çevrilir veya reddedilir, farklı sonuç olduğu takdirde, Heyetin kararı esas alınır.
Denetim Bilgilerinin gümrüklere beyanı
(2) Ek-1/D (Yaş meyve ve sebzeler) kapsamı ürünler için TAREKS referans numarasının yanı sıra, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından düzenlenen Bitki Sağlık Sertifikası’nın tarihi ve seri numarasının da gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine firma tarafından kaydedilmesi zorunludur. Aksi takdirde, ürünlerin ihracatına izin verilmez.
(3) TAREKS referans numarası kapsamı ürüne ilişkin Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu, firma unvanı, vergi numarası ve miktarı gibi bilgilerin söz konusu ürünlere ilişkin firma tarafından gümrük beyannamesine kaydedilen bilgilerle aynı olması gerekir.
İhracatta Kontrol Belgesi
(2) Bu Tebliğ kapsamında ilgili teknik düzenlemelere uygun olmadan (kapsam dışı, hariçte işleme rejimi, bedelsiz ihracat ve benzeri) ihracına izin verilen ürünler için kâğıt ortamında Kontrol Belgesi düzenlenmez.
(3) Kontrol Belgesi’nin süre uzatımı başvurusu, ihraç partisi için düzenlenen TAREKS referans numarasının geçerlik süresi dolmadan veya dolduktan sonra, TAREKS aracılığıyla gerçekleştirilir.
(4) Süre uzatımı öncesinde kâğıt ortamında düzenlenen Kontrol Belgesi ilgili Grup Başkanlığına derhal iade edilir ve ihracat işlemlerinde ya da başka amaçlarla kullanılamaz.
TAREKS referans numarası kapsamındaki bilgilerde değişiklik yapılması
(2) Söz konusu devir, ifraz ve ülke değişikliği gibi işlemler öncesinde kâğıt ortamında düzenlenen Kontrol Belgesi ilgili Grup Başkanlığına derhal iade edilir ve ihracat işlemlerinde ya da başka amaçlarla kullanılamaz.
(3) İthalata konu ürünler için düzenlenmiş TAREKS referans numarası kapsamına yönelik değişiklik yapılamaz.
Kullanıcıya yapılan bildirimler
(2) Denetim sürecine ve sonuçlarına ilişkin kullanıcıya yapılan bildirimler, 2011/53 sayılı Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliğinin 6 ncı maddesi uyarınca yapılan “Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında beyan edilen elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
Bilgilerin gizliliği
Yaptırımlar
Döner Sermaye
(2) Masraflara ilişkin usul ve esaslar, Döner Sermaye İşletmesi Yönetim Kurulunca belirlenir.
Yetki
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
Yürürlük
Yürütme